De afgelopen 20 jaar heeft Marinus Mellaard (73) met tussenpozen gewerkt aan een boek over de geschiedenis van zijn geboortedorp Stad aan ‘t Haringvliet in de periode van 1359 tot 1966.

Voorstraat in Stad aan ‘t Haringvliet
Het noorden van de Voorstraat in Stad aan ‘t Haringvliet. "De foto moet in de periode 1917-1925 zijn genomen", aldus Mellaard. "Een T-ford op de Zeedijk, met in de achtergrond de Redoute en de hulponderwijzer Jannis Cornelis Elvé 1841-1928 in z’n maatpak links onder de bomen, geeft een mooi beeld van het dorp. De heer Elvé noem ik in het boek een markante Stadtenaar. Zijn langjarige verdiensten voor het dorp waren uitzonderlijk."

Onlangs is hiervan een proefversie afgedrukt. Het boek met de titel ‘Geschiedenis van De Stadt ende Gudseke’ is een bundeling van informatie over het dorp, die verspreid in talrijke boeken en geschriften aanwezig was en die hij heeft aangevuld met gegevens uit eigen historisch en genealogisch onderzoek.

Als kind al was Marinus Mellaard geïnteresseerd in geschiedenis en oudheid en bestookte hij zijn moeder met vragen over vroeger. Op latere leeftijd bedacht hij dat het leuk zou zijn om zijn interesse in oudheid te combineren met de geschiedenis van zijn eigen dorp. Zo startte zijn zoektocht 20 jaar geleden. Hoewel hij in 1962 het eiland verliet om te gaan studeren en al vele jaren woonachtig is in de buurt van Bleiswijk, is hij nog regelmatig te vinden op Goeree-Overflakkee. In Stad aan het Haringvliet, waar zijn familie nog steeds woont, maar ook in het archief bij Jan Both en bij genealogisch centrum ‘Het Feyne Kwartier’ in Dirksland om onderzoek te doen. Inmiddels heeft hij 570 pagina’s aan informatie over het dorp bij elkaar. Familie en kennissen moedigden hem aan om al die informatie te delen met andere geïnteresseerden en zodoende besloot Marinus om deze in boekvorm uit te geven.

Ontstaan dorp
De inhoud van het boek omvat vier hoofdonderwerpen te weten: ‘land en dorp’, ‘het bestuur’, ‘de bevolking’, en ‘de economie’. Per onderwerp wordt de geschiedenis in chronologische volgorde beschreven. “Maar”, benadrukt Mellaard, “het heeft geen verhaallijn. Het is puur informatief. Het boek begint in 1359 omdat Stadt toen werd geschonken aan de Hooge heren in Brielle. De einddatum van mijn boek, 1966, is gekozen, omdat Stad aan 't Haringvliet in dat jaar fuseerde met Middelharnis en dus geen zelfstandige gemeente meer was. Het ontstaan van het dorp komt uitgebreid aan bod. Ook worden de oudste straten beschreven met de bewoners vanaf 1900. Bij de oudste straten moet je denken aan de Zeedijk, Achterdijk, Nieuwstraat en Voorstraat. Al vanaf 1532 komen die voor in de archieven. De Molendijk heette vroeger overigens Middeldijk, omdat ze de grens vormde tussen de polders Oude Stadt en Nieuwe Stadt.”

Bevolking
Het hoofdstuk bevolking beschrijft medische en sociale zorg, onderwijs, dorpsleven, gezinsleven, verenigingen, religie en oorlog. “Voor dit hoofdstuk kwam ik terecht bij genealogisch centrum ‘Het Feyne Kwartier’ in Dirksland”, vertelt Mellaard. “Daar was de mogelijkheid om te speuren in stambomen en geboorteaktes. Natuurlijk naar die van mijn eigen familie, maar de oudste namen, die ik tegenkwam waren Braber en Nipius. De familie Braber vormt de oudste en grootste familie van het dorp. Ook ontdekte ik de boeken van Jacob Leendert Braber, een amateur historicus, die halverwege de vorige eeuw veel onderzoek heeft gedaan naar de geschiedenis van het dorp en daar veel over publiceerde. Zijn informatie was voor mij enorm interessant.”

Economie
Het hoofdstuk economie beschrijft alle vormen van bedrijvigheid en vervoer. “Stad aan 't Haringvliet was vooral een agrarisch dorp en zelfvoorzienend”, legt Mellaard uit. “De haven speelde een belangrijke rol hierbij. Om producten te laten aanvoeren, maar ook om de landbouwproducten af te voeren. Het dorp beschikte over kleermakers, wagenmakers, schoenmakers, molenaars, kortom, men deed alles zelf met en voor elkaar.”

Naast al het onderzoek in de archieven heeft de auteur ook veel informatie verwerkt uit eigen bronnen. “Mensen die ik persoonlijk heb gekend, heb ik gevraagd naar hun herinneringen aan de oorlog en de watersnoodramp. Zo ook mijn eigen familieleden, die dit hebben meegemaakt. Verder heb ik aandacht besteed aan de Indiëgangers uit het dorp. Veel jongens van hier moesten in de oorlog als militair naar Nederlands-Indië en hebben daar verschrikkelijke gebeurtenissen meegemaakt. Sommigen konden er goed over vertellen, anderen konden dat helemaal niet. Ik heb ze een speciale plaats gegeven in mijn boek.”

Details
“Vanwege het grote aantal feiten is het eigenlijk geen boek, maar een naslagwerk”, zegt Marinus Mellaard tot slot. “Het biedt naast uitgebreide informatie over het dorp en zijn bewoners, bovendien 34 bijlagen met detailinformatie over pachtcontracten, bewoners van straten, de ambachtsheren en vrouwen, brieven van de Schout aan de ambachtsheer enzovoort. Ook zijn er veel foto’s van mijn zwager Jan Maliepaard Dz in opgenomen. Het boek telt 560 pagina’s op A4-formaat en is geschikt voor wie oprecht geïnteresseerd is in de details van de historie van het dorp.”

Wie graag een exemplaar wil bestellen of meer wil weten kan kijken op de website Stadsweb (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.), contact opnemen met zijn zwager Jan Maliepaard, of mailen naar Marinus Mellaard via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. De oplage zal bepaald worden op basis van de getoonde interesse.

Vragen, adverteren of iets te melden aan StadsWeb?

Het StadsOverleg zoekt nieuwe leden! StadsOverleg is er voor en door Stadtenaren

Heb je interesse in deelname aan Stadse101, of heb je suggesties voor het organiseren van activiteiten?

Uitgelicht

Sinterklaas

Op 23 november 2024 kwam Sinterklaas weer in de haven van Stad aan 't Haringvliet aan.

Anniek Zadelhoff heeft prachtige foto's van de intocht gemaakt. Deze zijn hier terug te vinden: Gallery Sinterklaas Stad.

Er zijn ook nog enkele andere foto's van de intocht terug te vinden in het fotoboek.

STAD MEER DAN DROAG BRÔÔD